Havalar soğudu, nezle mevsimi geldi. Okullar, restaurantlar, alış-veriş merkezleri gibi kapalı yerlerde havaların soğuk olmasından dolayı cam ve kapıların kapalı olması nedeniyle solunum yolu enfeksiyonlarının yayılımını arttırmakta.
Soğuk algınlığından kasıt burun – boğaz enfeksiyonudur (nazofarenjit). Burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, öksürük, boğaz ağrısı, gözlerde kızarma-kaşıntı, halsizlik ya da hafif ateş gibi belirtilerle kendini gösterir. Birçok virüs bu tabloya yol açabilir. Hafif bir tablodur. Nezle ile grip halk arasında sık karıştırılır. Grip daha ağır bir tablodur. Burun, boğaz ve akciğeri etkiler. 38-39 derece ateş, yaygın kas eklem ağrısı, öksürük, aşırı halsizlik şikayetleri olur.
Covid-19 salgınının devam etmesi durumu daha karmaşık hale getirdi. Koronavirüs ve soğuk algınlığı belirtileri benzer olduğu için öksürük, boğaz ağrısı, halsizlik, baş ağrısı, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, kas – eklem ağrısı gibi şikayetleriniz olursa Covid-19 testini yaptırmanız gerekir. Covid olup bunu ailenize, arkadaşlarınıza ve sevdiklerinize bulaştırmak istemezsiniz diye düşünüyorum.
Soğuk algınlığı şikayetleriniz var kendinizi iyi hissetmiyorsunuz. Doktorunuz ilaç tedavinizi düzenledi. Peki daha hafif atlatmak için nelerden faydalanabiliriz?
Sıvı alımını arttırın
Su, meyve suyu, ılık ballı limonlu su, çay veya ılık elma suyu burun tıkanıklığını ve boğaz şişliğini azaltır. Alkol, kahve ve kafein içeren içecekler sıvı kaybını arttırabilir.
İstirahat edin
Vücudunuzu dinlendirip kendini iyileştirmesini sağlayın.
Boğazınızı yatıştırın
Tuzlu su gargarası; bir bardak ılık suda çözülmüş çeyrek - yarım çay kaşığı tuz, boğaz ağrısını geçici olarak rahatlatabilir. Ancak, 6 yaşından küçük çocukların, düzgün bir şekilde gargara yapmaları pek olası olmadığı için önermiyoruz. Ayrıca boğaz ağrısı spreyleri, pastiller veya sert şekerlemeleri de deneyebilirsiniz.
Çocuklara pastil veya sert şeker verirken boğulabilecekleri için dikkatli olun. 6 yaşından küçük çocuklara pastil veya sert şeker vermeyin.
Burun tıkanıklığıyla mücadele
Reçetesiz satılan tuzlu burun damlaları ve spreyleri, tıkanıklığı ve tıkanıklığı gidermeye yardımcı olabilir. Bebeklerde uzmanlar, bir burun deliğine birkaç tuzlu su damlası koymayı ve ardından bu burun deliğini bir burun aspiratörüyle hafifçe emmeyi önerir. Bunu yapmak için ampulü sıkın, şırınga ucunu burun deliğine yaklaşık yaklaşık 6 ila 12 milimetre hafifçe yerleştirin ve ampulü yavaşça bırakın. Daha büyük çocuklarda tuzlu burun spreyleri kullanılabilir.
Bal
Bal, yetişkinlerde ve 1 yaşından büyük çocuklarda öksürüğü azaltmaya yardımcı olabilir. Sıcak çaya karıştırabilirsiniz.
Havayı nemlendirin
Soğuk buharlı bir buharlaştırıcı veya nemlendirici, evinize nem ekleyebilir ve bu da tıkanıklığı gidermeye yardımcı olabilir. Suyu günlük olarak değiştirin ve üniteyi üreticinin talimatlarına göre temizleyin. Alternatif olarak kalorifer/soba üzerine bir kap su koyarak da nemlendirme sağlayabiliriz.
Ekinezya
Ekinezyanın soğuk algınlığından koruduğu ve hastalığı daha çabuk atlatılmasını sağladığı saptanmıştır. Çayından, tabletinden ve ekstraktından faydalanabilirsiniz. Nadiren bulantı ve ishal yan etkisi olabilir.
Kara mürver
Kara mürver soğuk algınlığının daha hafif ve daha çabuk atlatmanızı sağlar. Şurup, tablet ve efervesan tablet formlarından faydalanabilirsiniz.
Tavuk suyu çorba
Araştırmalar, diğer sıcak sıvılardan daha iyi burun geçişlerini ve tıkanıklığı temizlediğini gösteriyor. Ayrıca soğuk algınlığı semptomlarınıza yardımcı olabilecek bir anti-inflamatuar etkiye sahiptir.
Zencefil
Tıkanıklığı gidermeye ve boğazınızı yatıştırmaya yardımcı olur. Ve bazı araştırmalar, bu baharatlı kökün virüsü bloke ederek soğuk algınlığını önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor.
Okaliptüs yağı, nane yağı, kekik yağı
Göğüs bölgesine sürüldüğünde solunum yollarını rahatlatabilir. Direkt ciltle teması cildi tahriş edebileceği için taşıyıcı bir yağ – krem ile karıştırılarak sürülmesi önerilir. Ayrıca sıcak suya koyup nefes yoluyla kullanılabilirler.
Lahana, brokoli, kızılcık, yeşil çay, kırmızı soğan, yaban mersini
Bunların hepsinde soğuk algınlığı ile savaşmanıza yardımcı olabilecek kersetin adı verilen bir antioksidan bulunur.
Kırmızı acı biber
Soğuk algınlığınızı gidermenize yardımcı olmazlar, ancak acı biber burun tıkanıklığınızı açabilir ve bu sizi daha iyi hissettirebilir. Ayrıca kapsaisin adı verilen faydalı bir madde içermekte.
C Vitamini
C vitamini soğuk algınlığına iyi geldiği kanısı yaygındır. Ancak yapılan çalışmalara bakıldığında iyileşmeye çok az bir katkısının olduğu yahut hiç katkısının olmadığı görülmüş.
60 yıldır yapılan araştırmalar değerlendirildiğinde; hastalık geliştikten sonra kullanılmaya başlanan C vitamini soğuk algınlığının daha hafif ya da daha kısa sürede iyileşme sağlamıyor. Günlük C vitamini kullananlarda (hasta olmadan önce ve hastayken) erişkinler hastaların %8’inde, çocuklarda %14’ünde hastalık süresini çok az (1 gün kadar) kısalttığı saptanmıştır.
C vitamininin soğuk algınlığı üzerine etkisi tartışmalıdır. C vitamini, gıdalarla alındığında hiçbir zararı yoktur. Ancak, takviye şeklinde alındığında günlük önerilen doz erkeklerde 90 mg (miligram), kadınlarda 75 mg’dır. Yüksek doz C vitamini tedavisi günde 2000 mg’dan fazla C vitamini uygulanmasına denir. Yüksek doz C vitamininin böbrek taşı oluşumu, bulantı ve ishal gibi yan etkileri olabilir.
C vitamini içeren narenciyeleri tüketerek hem sağlıklı beslenip hem doğal C vitamini almak en uygun yöntem gibi görünüyor.
Çinko
Çinko soğuk algınlığına iyi geleceği düşünülen bir başka takviye. Şikayetlerin süresini kısalttığı, hızlı iyileşme sağladığı yönünde sonuçlar mevcut. Bazı çalışmalar etkisinin olmadığı yönünde bulgular olsa da hekiminizin önermesi durumunda kullanabilirsiniz.
Antibiyotikler
Soğuk algınlığının sebebi genellikle virüsler, nadiren bakterilerdir. Antibiyotikler bakterilere etkili olduğu için çoğu zaman soğuk algınlığında kullanılmasının faydası yoktur. Muayene sırasında bakteri varlığına dair bir bulgu yoksa doktorunuz antibiyotik yazmayacaktır. Ülkemizde gereksiz antibiyotik kullanımı oldukça fazla. Gereksiz antibiyotik kullanımı, bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç geliştirmesine neden olur.
Küçük çocuklarda reçetesiz satılan soğuk algınlığı ve öksürük ilaçları
Reçetesiz satılan (OTC) soğuk algınlığı ve öksürük ilaçları çocuklarda ciddi ve hatta yaşamı tehdit eden yan etkilere neden olabilir. Herhangi bir ilaç vermeden önce çocuğunuzun doktoruyla konuşun.
Meşhur bir söz vardır: “Nezle ilaçla bir haftada, ilaçsız yedi günde iyileşir.” Hastalığı rahat geçirmek için önerileri ölçüsünde uygulayın. Daha hızlı iyileşmek için ilaçları ve takviyeleri abartmayın. Hastalanmadan önce sağlıklı beslenme ve spor ile hastalıklara karşı direncinizi arttırın. Kapalı ve kalabalık ortamlara gerekmedikçe girmeyin.
Hepinize sağlıklı günler dilerim…
