Uyku eğitimi kavramı son dönemde ülkemizde bebek sahibi annelerin gündemine yerleşmiş durumda. Kimi uzmanlar “uyku eğitimi” nin bebeğe zarar verebileceğini, güvenli bağlanmaya olumsuz etkisi olabileceğini savunurken kimileri ise bebeğin sağlıklı gelişimi ve anne bebek arasında sağlıklı bir iletişim olabilmesi için içinde olduğu ayın gerektirdiği kadar “kesintisiz” uykunun önemli olduğunu, ve “uyku eğitimi” ile bunun sağlanabileceğini savunuyor. Günümüzde, pediatri, pedagoji, ve psikiyatri uzmanlarının genel görüşü, “doğru yöntem kullanarak bebeğe uyku alışkanlıkları kazandırılmasının; çocuğa, ve anne çocuk ilişkisine zarar verdiği” yönünde bilimsel kanıt olmadığı şeklinde.
Bebek büyütürken bazı anneler hiç bir desteğe ihtiyaç duymazken, bazı anneler bu süreçte zorlanıyor ve bebeklerinin gelişimi ilgili konularda bir uzman desteği almayı tercih edebiliyorlar. “Uyku” ile ilgili ebeveyn desteği almanın diğer psikolojik gelişim ve pedagoji konuları hakkında destek almaktan farklı olmadığı söylenebilir. Bebeği desteksiz ve kesintisiz uykuya alıştırabilmek için annenin bir uzmandan aldığı bu desteğin “uyku eğitimi” yerine “ebeveyn uyku danışmanlığı” olarak adlandırılması aslında daha doğru olacaktır.
“Uyku Danışmanlığı” sürecinde uzman tarafından hedeflenen; bebeğin ihtiyacı olduğu kadar uyuması için evde uygun ve işlevsel bir zemin hazırlamakta anneye yol gösterici olmak olmalıdır.
Uyku Danışmanlığı Nasıl Verilmelidir?
Uyku, bebeklerin sağlıklı gelişimi için tıpkı beslenme gibi temel bir ihtiyaçtır. Annelerin, bebeklerin uykularını düzenlemek adına bazı müdehalelerde bulunması; tıpkı beslenmelerini düzenlemeleri gibi normal ve olması gereken bir durumdur. Ev içinde yapılan bazı yanlış uygulamalar sonucu bebeğin bir uyku rutini olmadığında, ve bebek uyuması gerektiği kadar uyumadığında anneler bir uzmandan destek almak isteyebilirler. Uyku danışmanlığında hedeflenen anneye “bebeğininin sağlıklı büyümesi için gerekli uykuyu alması adına” yapması gerekenleri anlatmak; ve bir düzen kurulmasına yardımcı olmaktır.
Gerekli düzen kurulduğunda zaten bebekler uyku ile ilgili bir rutine sahip olacaklardır.
“Uyku Eğitimi” olarak adlandırılan ; keskin, katı kuralları olan, her bebeğe bireysel farklılıklarını gözetmeksizin ortak şekilde uygulanan, ve bebeğin potansiyelinin üzerinde beklentileri içeren bir sürecin bebeği olumsuz etkileyebilme ihtimali tabiki vardır. Bebek 4 aydan küçük ise emerek ya da kucakta uyumasına müsade etmemek, bebeği uzun süre ağlatmak, annesine ihtiyaç duyduğu zamanlarda annenin görüş alanından kaybolup bebekle iletişimi kesmesi, bebeğin sağlıklı gelişimine zarar verebilecek, ve güvenli bağlanmayı olumsuz etkileyebilecek unsurlardır. Bu tür teknikler kullanılarak bebeğe “uyku eğitimi” vermeyi savunan yaklaşımlardan uzak durulmasında fayda vardır.